Đổi mới sáng tạo đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế của bất kỳ quốc gia nào. Đổi mới sáng tạo giúp tăng cường năng lực cạnh tranh, nâng cao năng suất lao động, và tạo ra giá trị gia tăng cao hơn cho nền kinh tế.
Vấn đề của những doanh nghiệp đi sau là luôn phải tìm mọi cách để đuổi kịp và vượt lên đối thủ. Doanh nghiệp Việt Nam luôn phải phải giải quyết vấn đề đó trong bối cảnh có quá nhiều ràng buộc về ngân sách, nhân lực, thông tin, văn hóa và quy mô. Việc đi sau thế giới khá lâu cũng làm gia tăng áp lực lên người lãnh đạo doanh nghiệp. Hội nhập sâu rộng và kinh tế mở cửa hơn đã mang lại vô vàn cơ hội nhưng chúng ta đã và đang phải đối mặt sòng phẳng với các đối thủ sừng sỏ trên tầm từ khắp nơi trên thế giới tề tựu.Vậy con đường nào để doanh nghiệp Việt tồn tại và thành công?
Đổi mới và sáng tạo có lẽ là câu trả lời khả dĩ nhất, dù rằng không hẳn đã khả thi với tất cả. Đổi mới trong mô hình hoạt động, sáng tạo trong thiết kế sản phẩm dịch vụ. Đổi mới trong tư duy quản trị, sáng tạo trong cách thức tổ chức và triển khai công việc. Sẽ có rất nhiều mất mát đối với những doanh nghiệp không chịu hay không kịp thay đổi. Cũng sẽ có rất nhiều phí tổn cho các doanh nghiệp đã và đang đổi mới sáng tạo nhằm hướng đến tương lai rực rỡ hơn.
Thống kê cho thấy trong năm thập kỷ vừa qua, tuổi thọ của một mô hình kinh doanh đã giảm từ 14 năm xuống còn 5 năm. Áp lực đổi mới lại càng căng thẳng hơn trong bối cảnh kinh tế thế giới và khu vực đang trải qua những giai đoạn thay đổi triệt để và sâu rộng. Một cuộc khảo sát gần đây của McKinsey được tiến hành trên 200 tổ chức thuộc các ngành nghề khác nhau chỉ ra rằng có đến 85% CEO tin rằng khủng hoảng sẽ tác động vĩnh viễn lên nhu cầu khách hàng trong vòng 5 năm tới. Tuy nhiên chỉ có 21% tin rằng công ty mình đủ nguồn lực và cam kết để theo đuổi sự tăng trưởng. 2/3 người được khảo sát cho biết đây là thách thức lớn nhất trong sự nghiệp lãnh đạo của họ. Cũng trong khảo sát các doanh nghiệp thuộc Top50 doanh nghiệp Đổi mới Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả Việt Nam năm 2024 (VIE50) của Viet Research có đến 86% doanh nghiệp cho rằng đổi mới, sáng tạo là động lực tăng trưởng quan trọng nhất của doanh nghiệp trong giai đoạn 3-5 năm tới, trong đó chú trọng vào đổi mới sáng tạo cách tân về sản phẩm, công nghệ, quy trình và con người.
Những doanh nghiệp đổi mới sáng tạo trong VIE50 đặc trưng bởi văn hóa đổi mới sáng tạo, tính linh hoạt và khả năng thích ứng cao, giúp nền kinh tế dễ dàng tiếp cận và áp dụng các công nghệ mới. Đây được xem là những doanh nghiệp tương lai mang trong mình tinh thần đổi mới sáng tạo mạnh mẽ.
Từ kết quả nghiên cứu của Viet Research và khảo sát các doanh nghiệp trong VIE50 tháng 4-5/2024, cho thấy về cơ bản, các doanh nghiệp VIE50 đang triển khai 06 hình thức đổi mới sáng tạo sau:
Nguồn: Kết quả khảo sát và nghiên cứu các doanh nghiệp VIE50 của Viet Research tháng 4,5/2024
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong toàn bộ chu trình SXKD
Các doanh nghiệp VIE50 đã đầu tư và triển khai mạnh mẽ các ứng dụng công nghệ đột phá, các giải pháp chuyển đổi số, tự động hóa quy trình cho các hoạt động và quy trình của toàn hệ thống. Từ chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, blockchain, thương mại điện tử, phân tích dữ liệu lớn, nông nghiệp thông minh, năng lượng tái tạo đến thực tế ảo và thực tế tăng cường, các doanh nghiệp đang từng bước chuyển mình để bắt kịp xu hướng toàn cầu và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Phát triển sản phẩm mới và cải tiến sản phẩm hiện có
Đây là hai hình thức đổi mới sáng tạo phổ biến trong các doanh nghiệp VIE50 hiện nay. Chiến lược phát triển sản phẩm cho phép các doanh nghiệp VIE50 tạo ra dòng sản phẩm đổi mới nhằm phá vỡ sự cạnh tranh và làm hài lòng khách hàng. Mục đích của chiến lược phát triển sản phẩm là đạt được lợi thế cạnh tranh bằng cách đặt sản phẩm ở vị trí tốt nhất có thể để thúc đẩy các mục tiêu kinh doanh như tăng trưởng doanh số, doanh thu và lợi nhuận.
Đổi mới mô hình kinh doanh
Trong thời gian qua, các doanh nghiệp VIE50 đã triển khai nhiều đổi mới trong mô hình kinh doanh nhằm thích ứng với sự thay đổi của thị trường và nhu cầu của khách hàng. Các mô hình kinh doanh số, tài chính số, kinh tế chia sẻ, blockchain, kinh doanh xanh, dữ liệu lớn và dịch vụ khách hàng thông minh đều đã được áp dụng thành công, giúp các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện trải nghiệm khách hàng và tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Sáng tạo trong dịch vụ khách hàng
Các doanh nghiệp VIE50 đã chủ động đưa nhiều sáng tạo trong dịch vụ khách hàng nhằm nâng cao trải nghiệm và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Việc áp dụng các công nghệ tiên tiến như AI, Big Data, VR/AR, và tự động hóa đã giúp cải thiện hiệu quả hoạt động, tăng cường sự hài lòng và tạo ra giá trị gia tăng cho khách hàng.
Đổi mới trong sản xuất và quản lý chuỗi cung ứng
Những đổi mới điển hình trong sản xuất và quản lý chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp VIE50 có thể kể đến từ việc ứng dụng công nghệ IoT, AI, Big Data, tự động hóa và robot hóa, đến việc sử dụng blockchain, công nghệ in 3D và số hóa quy trình quản lý.
Phát triển bền vững và công nghệ xanh
Điển hình trong đổi mới sáng tạo thông qua phát triển bền vững và công nghệ xanh là các doanh nghiệp VIE50 đẩy mạnh tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo, sản xuất và sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường, xây dựng xanh, quản lý và tái chế chất thải, đến các sáng kiến năng lượng sinh học và sản xuất sạch hơn, các doanh nghiệp đã cho thấy cam kết mạnh mẽ đối với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Những nỗ lực này không chỉ giúp các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động và giảm chi phí mà còn góp phần xây dựng một môi trường sống bền vững cho các thế hệ tương lai.
Trong bối cảnh sân chơi kinh tế toàn cầu và trong nước đang diễn ra những cuộc chuyển đổi căn bản và sâu sắc về dịch chuyển chuỗi cung ứng, chuyển đổi xanh, cách mạng trí tuệ nhân tạo, biến đổi về địa chính trị, thương mại quốc tế, nhân khẩu học, các doanh nghiệp toàn cầu và Việt nam trong tất cả các ngành kinh tế chủ lực không có cách nào khác ngoài việc liên tục tái cơ cấu và đổi mới, sáng tạo để thích ứng với bối cảnh bất định, sẵn sàng vượt qua thách thức và nắm bắt những cơ hội luôn nảy sinh.
Các xu hướng lớn của xã hội, tiến bộ công nghệ đột phá và cạnh tranh giữa các đối thủ truyền thống và những đối thủ mới ngày càng quyết liệt, đồng thời cũng chứa đựng tiềm năng lớn nhất cho tăng trưởng và chuyển đổi. Doanh nghiệp nào có thể chứng minh họ mang đến những giá trị mới, cách tân và khác biệt cho các cá nhân, doanh nghiệp và cộng đồng thì sẽ nắm bắt được tiềm năng đó và có sự chuẩn bị cho chính mình trước thành công trong giai đoạn tiếp theo của thị trường.
Lễ Công bố và Vinh danh các doanh nghiệp trong Danh sách Top 50 Doanh nghiệp Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả 2024 sẽ được tổ chức trong khuôn khổ Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam – Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả 2024 với chủ đề “Cách tân để Phát triển” tại Khách sạn Pullman, Hà Nội vào ngày 24 tháng 06 năm 2024 và được đăng tải tại cổng thông tin của Chương trình https://vie50.vn/ và trên các kênh truyền thông đại chúng.